Arkadij i Borys Strugaccy - "Piknik na skraju drogi i inne utwory"

Autor: Arkadij i Borys Strugaccy

Tytuł: Piknik na skraju drogi i inne utwory

Wydawnictwo: Prószyński i S-ka

Data wydania: 21 stycznia 2021

Liczba stron: 930

Ocena: 9,5/10

Opis:

Arkadij i Borys Strugaccy to klasycy radzieckiego science fiction. Ich powieści doczekały się miana kultowych, przetłumaczono je na kilkadziesiąt języków, są regularnie wznawiane na całym świecie. Do Polski twórczość Strugackich dotarła w latach 70. XX wieku i szybko zyskała grono zagorzałych fanów, ze Stanisławem Lemem na czele.

Ich powieści dotykają zagadnień, które od wieków nurtowały ludzkość - Strugaccy pisali o roli człowieka w społeczeństwie, o tym, skąd się bierze zło i dobro, o mechanizmach władzy i jednostkach sprzeciwiających się totalitaryzmom. Ich powieści traktowały o absurdach biurokracji, cenie rozwoju cywilizacyjnego i sensie ludzkiego istnienia.

W tomie znajduje się pięć utworów:

"Piknik na skraju drogi",

"Poniedziałek zaczyna się w środę",

"Żuk w mrowisku",

"Trudno być bogiem",

"Miliard lat przed końcem świata".

Recenzja:

Przed sięgnięciem po tę książkę nie miałam zielonego pojęcia czego się spodziewać po radzieckim science fiction – szczególnie bardziej wiekowym, bo zazwyczaj oscyluję wokół współczesnej literatury. Przyznam Wam szczerze, że choć bardzo cenię twórczość Stanisława Lema (który był ich fanem), tak o braciach Strugackich dotychczas nie słyszałam. Na szczęście, braki już nadrobione, bo w powyższej antologii skryło się aż pięć utworów nieznanych mi pisarzy.

W pierwszej chwili nieco przeraziło mnie opasłe tomiszcze, które trafiło w moje ręce, bo - jakby nie patrzeć - przeszło dziewięćset stron science fiction to jednak jest COŚ. Nierzadko styl w tym gatunku bywa ciężki i bogaty w naukowe terminy, a ja nie znałam pióra Strugackich, więc niemal popadłam w rozpacz. I choć zbiór Piknik na skraju drogi i inne utwory okazał się dla moich szarych komórek niezłą próbą sił, tak… jestem absurdalnie wręcz zachwycona opowieściami w nim zawartymi!

Wciąż jestem nabuzowana emocjami i milionem myśli po lekturze, przez co nawet nie wiem od czego zacząć. Opowieściach Strugackich kryje się tak wiele odniesień do większych spraw, głębszych motywów, a wszystkie przyprawione są bezgraniczną wyobraźnią braci i błyskotliwymi dialogami oraz… dużą dawką science fiction.

Piknik na skraju drogi serwuje nam apokaliptyczną wizję świata po wizycie obcych, w którym obraz człowieczeństwa i wartości zostaje bardzo rozmazany. Klimatem dość blisko tutaj do cykli Metro Glukhovskego oraz S.T.A.L.K.E.R. Gołkowskiego, co było dla mnie dość sporym zaskoczeniem – oczywiście miłym. Druga opowieść, Poniedziałek zaczyna się w sobotę, również mnie zadziwiła… całkowitą zmianą napięcia. Utwór ten jest niezwykle humorystyczny, pełen nawiązań do literatury i baśni, a roztrząsane są w nim ciekawe filozoficzne niuanse. Całość jest doprawdy dziwaczna, przypominająca znaną mi rosyjską fantasy pełną absurdów, więc… jest to moja ulubiona historia z tej antologii! Obawiam się, że nie do końca zrozumiałam Trudno być bogiem, bo jest to dzieło z gatunku tych głęboko filozoficznych, w którym pierwsze skrzypce zdaje się grać obraz dobra i zła. Była to przygoda ciekawa, jak zresztą wszystkie w Pikniku..., ale… troszkę się w niej pogubiłam. Za jakiś czas planuję podejść do niej jeszcze raz. Miliard lat przed końcem świata to powrót to absurdu, bardzo przyjemny, przyprawiający o zawrót głowy, wciąga w niebywałą grę – humor braci Strugackich i ich umiejętności wodzenia czytelnika za nos są weń nieziemskie. Ostatni utwór, Ślimak na zboczu jest chyba najbardziej przygnębiający w tej antologii, gdyż skupia się na samotności i bezradności, a opowiada o świecie, z którego zdaje się nie być wyjścia. Troszkę szkoda, że nie wybrano na zakończenie którejś z weselszych opowieści.

Piknik na skraju drogi i inne utwory to zdecydowanie lektura skierowana do osób lubiących science fiction z nawiązaniami do zagadnień filozofii, głębszych przemyśleń i… radzieckiej Rosji (w treści kryje się nieco politycznych aluzji). Choć odrobinkę się gubiłam tutaj w treści (szczególnie w jednej opowieści), tak ogromnie się cieszę, że swoich sił tutaj spróbowałam, bo przygoda z utworami braci Strugackich była dla mnie fenomenalnym doświadczeniem, pokazujący inny sposób patrzenia choćby na społeczeństwo. Polecam z całego serca!

P.S. Wydanie jest obłędne! 💓