Tomasz Pospieszny - "Radowa księżniczka. Historia Ireny Joliot-Curie"

Tytuł: Radowa księżniczka. Historia Ireny Joliot-Curie

Autor: Tomasz Pospieszny

Wydawnictwo: Novae Res

Rok wydania: 2017

Liczba stron: 438

Ocena: 7/10

Opis:

Oto historia genialnej córki genialnej matki, która pierwsze naukowe szlify zdobyła pod okiem Marii Skłodowskiej-Curie. Jako dziewięciolatka została osierocona przez ojca-noblistę, jako siedemnastolatka, nie mając jeszcze matury, pojechała za matką na front Pierwszej Wojny ratować życie żołnierzy – jej równolatków. Chłopców zdruzgotanych wojną, z wypalonymi oczami, wypalonymi płucami od gazów bojowych. Wczesne życiowe doświadczenia oraz ponadprzeciętne uzdolnienia doprowadziły ją oraz jej męża do doświadczeń, które umożliwiły odkrycie neutronu i pierwszej cząstki antymaterii – pozytonu. Była o krok od przełomowego odkrycia rozszczepienia jądra atomowego. Za odkrycie sztucznej promieniotwórczości wyróżniono ją Nagrodą Nobla z chemii. Była drugą kobietą, która dostąpiła tego zaszczytu. Nie mając praw wyborczych w ówczesnej Francji, była jedną z trzech kobiet uczestniczących w koalicyjnym rządzie Frontu Ludowego.

Oto ostatnia odsłona trylogii kobiet tworzących naukę o atomie (...) historia Ireny Joliot-Curie.

Recenzja:

Wszyscy wiemy, że Maria Skłodowska-Curie jako pierwsza kobieta w historii dostała Nagrodę Nobla. Pewnie mniej osób wie, że jako jedyna w historii zdobyła tę nagrodę dwukrotnie w tej samej kategorii. Ale kto z was wie, że jej córka również dostała Nobla? Że była drugą kobietą uhonorowaną Noblem w dziedzinie chemii? Że wraz z mężem odkryła sztuczną promieniotwórczość? Pozwólcie, że przybliżę wam trochę postać Ireny Joliot-Curie – kobiety, która zdecydowanie zasługuje na własną biografię.

Irena urodziła się 12 września 1897 roku w Paryżu jako pierwsza córka genialnej pary naukowców: Marii Skłodowskiej i Piotra Curie. Choć miała już dziewięć lat, kiedy jej ojciec zginął w wypadku, prawie go nie zapamiętała. Rolę ojca przejął dziadek, do którego Irena bardzo się przywiązała – niestety gdy miała czternaście lat, on również odszedł. Od zawsze była spragniona uwagi matki i wiedziała, że najlepszą drogą do jej zdobycia będzie nauka. I tak mając ledwie siedemnaście lat jeździła z Marią po froncie i obsługiwała aparaturę rentgenowską. Gdy wojna się skończyła, szybko zdobyła licencjat i zaczęła pracować z matką w Instytucie Radowym, którego kierownikiem miała zostać w przyszłości. Tam zwrócił na nią uwagę Fryderyk Joliot…

Nie będę streszczała życiorysu Ireny, bo o wiele lepiej będziecie się bawić, jeśli sami go poznacie. Powiem tylko tyle, że choć życie Ireny w głównej mierze było wypełnione pracą naukową, znalazła ona również czas na miłość, dzieci i działalność polityczną, w tym działalność na rzecz równouprawnienia kobiet. Z cytatów przytoczonych przez Pospiesznego wynika, że była z niej osoba bardzo konkretna i prostolinijna, do tego za nic mająca modę i wiele osób odbierało ją jako oschłą. Autor przytoczył znowu cytat z listu Einsteina, przez który fizyk bardzo stracił w moich oczach (z powodu dwulicowości, bo do Skłodowskiej pisał, jak ją szanuje, a o Skłodowskiej, jaka z niej zimna ryba) – według niego Irena była nawet gorsza od matki. Pospieszny biografię Skłodowskiej nazwał: Nieskalana sławą i w sumie biografia Ireny mogłaby się nazywać: Nieskalana sławą 2, bo przez całe życie w ogóle nie przywiązywała wagi do sławy, którą się cieszyła. W zasadzie myślę, że tytuł Radowa księżniczka trochę Irenie umniejsza, bo jednak sytuuje ją w cieniu matki. Ale z drugiej strony choć odkrycie Ireny było może nawet ważniejsze od odkrycia Marii, nieprzypadkowo to Skłodowska zapisała się w historii – jako pierwsza wywalczyła sobie pozycję w świecie naukowym zdominowanym przez mężczyzn i przetarła szlaki innym kobietom.

To trzecia biografia autora i jest napisana w takim samym stylu co poprzednie, czyli składa się z wielu cytatów, które Pospieszny komentuje i układa w taki sposób, by powstał z nich obraz życia opisywanej osoby. Sam autor pisze we wstępie, że jest do tej metody przywiązany – nie jest to może najbardziej porywający sposób przedstawienia czyjegoś życia, ale sprawdza się. Treść urozmaicają liczne zdjęcia, niestety czarno-białe i niestety niektóre niezbyt dobrej jakości.

Pospieszny sam jest chemikiem i dużo uwagi poświęca w tej książce zarówno opisom badań Ireny, jak i przedstawieniu całego naukowego światka i wyścigu, który odbywał się w tamtych czasach. Dla osób, które nie lubią chemii, może to być trochę zniechęcające. Sama mam wykształcenie chemiczne, a wydawało mi się, że trochę za dużo było takich fragmentów i że momentami autor za bardzo wdawał się w szczegóły.

Ostatecznie Radowa księżniczka to kolejna dobra biografia Pospiesznego, którą polecam wszystkim zainteresowanym. Życie Ireny było na tyle ciekawe, że zdecydowanie warto o nim przeczytać.

Książkę dostałam od Wydawnictwa Novae Res