Nermin Bezmen - "Imperium miłości"

Tytuł: Imperium miłości. Tom 1 i 2

Autor: Nermin Bezmen

Wydawnictwo: Marginesy

Rok wydania: 2016

Liczba stron: 336 + 328

Ocena: 7/10

Opis:

Książka, na podstawie której powstał turecki serial kostiumowy, wyświetlany w Polsce na antenie TVP.

Rok 1916, Piotrogród. Oficer armii carskiej, potomek bogatej tatarskiej rodziny, porucznik Kurt Seyit Eminow podczas balu poznaje piękną Aleksandrę „Szurę” Wierżeńską, wywodzącą się z szanowanej rosyjskiej rodziny. Młodzi zakochują się w sobie od pierwszego wejrzenia, ale na przeszkodzie do ich szczęścia stają obie rodziny. Rodzina Kurta chce, aby poślubił on kobietę z tureckiego rodu, a rodzice Szury chcą wydać ją za Rosjanina. Tymczasem nadchodzi wiosna 1917 roku: wybucha I wojna światowa, a następnie rewolucja – zarówno w Rosji, jak w Turcji. Zaczyna się terror.

Aby przeżyć, bohaterowie muszą się ukrywać. Szura trafia do Kisłowodzka. Kurtowi – jako białogwardziście – nieustannie grozi śmierć z rąk bolszewików. Wraz z przyjaciółmi ucieka w stronę Odessy, wierząc, że na Krymie będzie bezpieczniej. W Rostowie jednak zmienia zdanie. Musi się zobaczyć z ukochaną, wie, że jadąc dalej, będzie się od niej oddalał. Że te pięćset kilometrów, które go od niej dzieli, to jak jeden krok. Tyle że śmiertelnie niebezpieczny…

Imperium miłości to historia prawdziwa. Wnuczka Kurta – Nermin Bezmen – odnalazła stare listy siostry Szury. I przez osiem lat zgłębiała historię swojej rodziny na Krymie, w Rosji, Rumunii i Francji.

Recenzja:

Tureckie seriale cieszą się w ostatnim czasie sporą popularnością. Osobiście nie jestem fanką Wspaniałego stulecia, kiedyś z ciekawości obejrzałam jeden odcinek i na tym się skończyło, ale na Imperium miłości namówiła mnie koleżanka. Pierwszy sezon bardzo mi się podobał, drugi już niekoniecznie i obejrzałam tylko ostatnie odcinki, żeby wiedzieć, jak się skończy ta historia. Chyba gdzieś na filmwebie przeczytałam, że serial powstał na podstawie książki, a książka jest oparta na faktach. Wtedy jeszcze nie było polskiego tłumaczenia i nie zanosiło się na to, żeby szybko się pojawiło, ale wydawnictwo Marginesy mile zaskoczyło wszystkich fanów serialu i wydało w ostatnim czasie pierwszą część sagi, która u nas została podzielona na dwa tomy. W oryginale książka nosi tytuł Kurt Seyit ve Şura (czyli po prostu Kurt Seyit i Szura… jak się z tego zrobiło Imperium miłości ciężko stwierdzić) i opowiada o losach Kurta i Szury, kolejna ma tytuł Kurt Seyt i Murka (prawdopodobnie u nas ukaże się pod tytułem Imperium namiętności) . Jak się można domyślić, jest to historia Kurta i jego młodej żony Murki.

Książka ma filmowe (a raczej serialowe) okładki, niektórym się one nie podobają, ale na pewno przyciągają fanów serialu. Na końcu każdej część wydawca zmieścił zdjęcia prawdziwych bohaterów. Fotografii Szury jest odrobinę więcej niż Kurta, ale nadal niewiele. Moim zdaniem aktorka grająca Szurę została dobrze dobrana, jeśli chodzi o Kurta… coż, Kıvanç Tatlıtuğ bez wątpienia dobrze się prezentuje, ale niespecjalnie przypomina Eminowa i to na niekorzyść dla tegoż.

Trudno mi uniknąć porównania z serialem i podejrzewam, że większość osób, które sięgną po te książki to właśnie fani serialu, więc nie będę starała się tego robić. Scenarzyści sprzedali nam wspaniałą, epicką wręcz historię miłości dwojga młodych ludzi, którym przyszło żyć w niezwykle burzliwych czasach. Historia przedstawiona w książce jest nieco inna. Autorka jest wnuczką Kurta Seyta, ale nigdy go nie poznała. Kilkadziesiąt lat później od czasu, w którym toczy się akcja tej książki, mało kto w ogóle pamiętał Szurę, więc sporo z tego, co tu napisano jest własną inwencją Bezmen.

Pierwsza część rozpoczyna się jak serial, Kurt i Szura znajdują się w 1916 roku w Petersburgu na tym samym balu. W serialu ich poznanie zostało trochę rozciągnięte w czasie, ale w książce natychmiast wpadają sobie w oko i jeszcze na tym samym przyjęciu dzielą pierwsze pocałunki. Aleksandra Wierżeńska, pieszczotliwie nazywana Szurą, która w tamtym czasie jest właściwie dzieckiem (w książce ma szesnaście lat, ale znalazłam informację, że urodziła się w 1903 roku, więc mogła być jeszcze młodsza), traci głowę dla młodego, przystojnego żołnierza. Kurt Seyt Eminow również jest oczarowany piękną, młodziutką blondynką. Mimo że Szura znalazła się w Petersburgu z powodu operacji ojca, udaje im się to wszystko tak zorganizować, że spędzają razem kilka dni i swój romans konsumują. Potem Seyt wyjeżdża na front, a Szura zostaje ze wspomnieniami i palącą tęsknotą.

Choć książka rozpoczyna się od fragmentu, w którym młodzi się poznają, potem autorka przez niemal całą resztę pierwszej część opisuje dzieciństwo i dorastanie młodego Emionowa. Dopiero pod koniec Seyt podejmuje decyzję, by udać się do Kisłowodzka i zobaczyć się z ukochaną. Sytuacja polityczna jest już w tamtym czasie bardzo nieciekawa, więc wiele ryzykuje. W drugiej części Kurtowi udaje się odnaleźć Szurę. Młoda dziewczyna zostawia rodzinę i całe swoje życie, by podążyć za ukochanym. Niewiarygodne, jak wiele przygód przeżyli, zanim uciekli z Rosji przez Morze Czarne, ale jakimś sposobem udało im się pozostać razem. Wydawać by się mogło, że kiedy umknęli już bolszewikom i jakoś udało im się zadomowić w nowym miejscu, będą żyli długo i szczęśliwie. Ale następna część nosi tytuł Kurt Seyt i Murka, a nie Kurt Seyit i Szura – ciąg dalszy. Jak to się stało, że to wspaniałe uczucie nie przetrwało? Dlaczego Kurt ożenił się z młodziutką Murvet? Przeczytajcie, jeśli chcecie się dowiedzieć.

Między książką a serialem jest sporo różnic, do najpoważniejszych należy chyba fakt, że w książce historia miłosna nie gra mimo wszystko pierwszych skrzypiec. Autorka pisze też sporo o sytuacji politycznej i na bieżąco przedstawia historyczne tło wydarzeń. Piotr Boroński, który w serialu odgrywał znaczącą rolę, tu jest postacią marginalną. Inna bardzo przeze mnie lubiana postać, Celil Kamiłow zostaje w Rosji, zamiast udać się z Kurtem do Turcji (spojler: co z jednej strony jest całkiem fajne, bo znaczy, że Tatia wcale nie zginęła, ale z drugiej strony oznacza, że cała historia z Guzide to wymysł scenarzystów serialu). Jeśli już przy Celilu jesteśmy, brakowało mi wyjaśnienia, jak się poznali z Kurtem i zostali przyjaciółmi. Skoro autorka opisywała już dzieciństwo i dorastanie Seyita, mogła poświęcić temu chociaż chwilę, zamiast wprowadzać go po prostu w pewnym momencie jako starego dobrego przyjaciela.

Kolejną różnicą jest to, że autorka sporo miejsca poświęca na opisy fizycznej miłości Kurta i Szury, podczas gdy w serialu takich scen jest zaledwie kilka. Skutkuje to tym, że o ile w serialu miłość Kurta i Szury faktycznie wygląda na czystą i silną, o tyle w książce można odnieść wrażenie, że Kurtowi zależało najbardziej na fizycznym aspekcie związku z Szurą. Czytając, nie mogłam się powstrzymać od oceny jego zachowania. Na początku napisałam, że drugi sezon serialu mi się nie podobał. Przyczyną była właśnie postawa Kurta. W książce też mi się ona nie podobała, nawet bardziej niż w serialu. Kurt niby kocha Szurę, ale zdradza ją, nawiązuje romanse i nigdy nie przychodzi mu do głowy, żeby się z nią ożenić. Ponoć jest dla niego wyjątkową kobietą, ale bez głębszego namysłu żeni się z piętnastoletnią dziewczynką. Wszystko to sprawia, że mimo starań autorki, by ukazać dziadka w jak najlepszym świetle, ja nie potrafię ocenić pozytywnie jego postaci. W naszej kulturze pewnie zostałby uznany za pedofila.

Aleksandra Wierżeńska i Kurt Seyt Eminow żyli w niebezpiecznych i burzliwych czasach. Oboje stracili dom, rodzinę i ojczyznę, ale przez jakiś czas mieli siebie i swoją miłość. Scenarzyści udowodnili, że ich związek nadaje się świetnie na kanwę do pasjonującej historii, ale życie niestety nie zafundowało im szczęśliwego zakończenia.
Książka Nermin Bezmen to nie tylko opowieść o niesamowitej miłości, to też obraz przemian w Imperium Rosyjskim – a była to historia pisana krwią. To opowieść o emigracji, tęsknocie za ojczyzną, samotności i próbie odnalezienia własnego miejsca na ziemi. Mimo że jej bohaterów można różnie oceniać, z pewnością warto się z nią zapoznać. Niewątpliwie największym atutem tej historii jest fakt, że wydarzyła się naprawdę. Całkiem możliwe, że jeśli sięgnięcie po tę książkę, potem będziecie starać się jeszcze bardziej zgłębić historię Kurta i Szury i poznać ich dalsze losy, bo co by nie mówić, były one fascynujące.

Za książki dziękuję wydawnictwu Marginesy